“Ross Roy”, Jacob de Haan.
Na
de repetitie ging ik eens rond bij een aantal muzikanten met de vraag: ‘Wat
voor beelden heb jij bij het stuk Ross Roy?’ Nou iedereen wist wel te vertellen
dat ze het een mooi stuk vonden, maar beelden erbij …..??
Een aantal haalden er vooral Wild West taferelen bij
van vroeger, zoals Bonanza en Rawhide. Wie herinnert ze zich niet!
Het verhaal achter de compositie van Jacob de Haan is wel ietsjes
anders.
"Ross Roy" is de naam van de laat 19e
eeuwse monumentale villa, waar in 1945 het "St. Peters Lutheran
College" is gesticht. De villa is altijd het symbool voor de school
gebleven. Jacob de Haan beschouwt "Ross Roy" als een metafoor voor de
jaren die je doorbrengt op school, waarin je persoonlijkheid voor een groot
deel wordt gevormd.
Het beginthema, door hem het Ross Roy-thema genoemd,
heeft aanvankelijk een monumentaal karakter. Het "Tempo di Marcia"
geeft de structuur en discipline van de school weer, het "doorlopen"
van de klassen tot aan het eindexamen.
Dan komt de "Ross Roy-melodie" terug in een
schertsende, humoristische versie. Op school moet namelijk ook tijd zijn voor
een glimlach, met andere woorden: "the bright side of life". Daarna
horen we hetzelfde thema in de majeurvariant in een langzaam tempo. Trots en
zelfvertrouwen wil Jacob de Haan hiermee aangeven.
Het volgende expressieve tussendeel drukt liefde,
vriendschap en begrip uit.
Terug naar het marsthema, maar iets anders. De
oriëntale klanken, die de overgang vormen naar het slotthema, zijn symbolisch
voor de verschillende culturen op school.
Het karakteristieke slotthema doet denken aan het
einde van een klassieke ouverture. “De schooljaren kunnen worden beschouwd als
de "ouverture" voor de rest van het leven en zullen in de herinnering
blijven als een monument,”aldus de Haan.
Dit gegeven zou een steun in de rug kunnen zijn voor de jonge musici onder ons,
die niet weten wat Rawhide en Bonanza zijn.
Helaas hebben de recente gebeurtenissen in de V.S. de indruk gewekt dat
school soms gecombineerd wordt met Wild West-taferelen. Dat Jacob de Haan dit
niet voor ogen had bij zijn compositie mag duidelijk zijn. De school waar hij
voor componeerde ligt overigens in Brisbane, Australië.
De thema’s uit de beschrijving:
Het Ross Roy-thema
1.
Het monument Ross Roy (M. 3)
2.
"The bright sight of
life" (M. 54)
3.
Trots en zelfvertrouwen, in
majeur (M. 67)
Tempo di Marcia :
1.
Structuur en discipline (M. 15)
2.
... tot aan het eindexamen (M.
30)
3.
Diversiteit der culturen (M.
171)
4.
Slotthema van "de ouverture
des levens" (M. 182)
Het expressieve tussendeel :
1.
Liefde, vriendschap en begrip I
(M. 93)
2.
Liefde, vriendschap en begrip II
(M. 119)
Marjan de
Vries-Rubingh.